Ooit begon het op een stoepje van een herenhuis in Amsterdam. Zodra ik kon lezen, werd ik besmet door het boekenvirus en dat vertaalde zich in wekelijks voorlezen aan kinderen uit de buurt, die nog niet konden lezen of het leuk vonden te luisteren. Ik leende boeken bij de bibliotheek, sleepte kinderen uit de buurt mee en kreeg veel boeken van buurtbewoners, die het blijkbaar wel leuk vonden dat wij het stoepje innamen. Vond een kind een boek zo leuk, dan leende ik het uit of gaf het weg met de opmerking dat het niet weggegooid mocht worden: teruggeven of doorgeven graag. Ik was eigenlijk al aan het bookcrossen toen ik een jaar of zes was...

Jarenlang dropte ik oude boeken en tijdschriften in de trein, gewoon omdat ik het zonde vond om ze bij het oud-papier te gooien en het zelf ook aardig vond als iemand onderweg zijn tijdschrift of boek had achtergelaten. Dat doe ik nog steeds, vaak laat ik onderweg een spoor van bookcrossing-boeken achter.

Vaak redde ik boeken uit de oud-papiercontainer in een bibliotheek waar ik in de zeventiger jaren van de vorige eeuw werkte en zocht er een goede bestemming voor. Tot het overigens werd 'verboden' omdat afgeschreven bibliotheekboeken wel eens opdoken in tweedehands boekenwinkels, die bezorgd de bibliotheek belden... dat hadden ze beter niet kunnen doen. Personeel mocht toen zelfs geen afgeschreven boeken mee naar huis nemen en deed dat overigens vaak toch omdat de anti-diefstalpoortjes nog niet waren uitgevonden...

Eén van mijn taken was het wekelijks met de 'boekenkar' rondgaan in een ziekenhuis om de patiënten te voorzien van leesmateriaal. De meeste patiënten werden volgens de zusters echter net opgenomen als wij langs waren geweest en ik liet wekelijks - min of meer illegaal - een stapeltje afgeschreven boeken achter bij zusters die hart voor boeken en hart voor de leesgrage patiënt hadden.

In mijn volgende baan bij een ziekenhuis, onderhield ik een mini-bibliotheek met geschenkboeken in de 'verpleegstersflat'. Zelf beheerde ik formeel de medische bibliotheek, maar de zusters en enkele broeder hadden ook wel eens zin in een romannetje en daar was geen ruimte voor volgens het management. Aardige zusters leenden de romans uit de mini-bieb uit aan patiënten, omdat er geen patiëntenbibliotheek was. Daar werd namelijk geld voor gevraagd door de plaatselijke openbare bibliotheek en dat was geen prioriteit bij het ziekenhuis helaas.

Ook in het nabijgelegen verzorgingshuis startte ik met boekenplanken die ik bijhield met een andere vrijwilligster.

Vervolgens kwam ik bij de GGD Nieuwe Waterweg Noord in Vlaardingen terecht. Toen een wachtende bezoeker een opmerking maakte over het gebrek aan leuk leesvoer dropte ik een stapeltje op de koffietafel, die in het midden van 'mijn' documentatiecentrum stond. Al snel werd het een plank voor oude boeken en tijdschriften, waar ook collega's de stapel aanvulden, vooral na de voorjaarsschoonmaak of na het verhuizen van de ene werkruimte naar de andere. Natuurlijk mocht iemand, die net was begonnen met lezen in een boek, het meenemen. Om vragen hierover te voorkomen leek het mij handig de boeken in te schrijven bij Bookcrossing zodat men zich niet bezwaard hoefde te voelen als men iets meenam zonder te vragen.

In 2004 startte ik met een paar boekjes en na een jaar werden het vier planken. Na een tijd proefdraaien opende ik een OBCZ - een Official Bookcrossing Zone bij de GGD in Vlaardingen.

Op 15 juli 2007 ben ik na een fusie daar vertrokken en werd de OBCZ opgeheven. Een groot deel van de boeken werd weggegeven aan andere bibliotheken, wat er overbleef ging in dozen mee naar de volgende werkplek, Bibliotheek Rotterdam, waar ik al een jaren parttime werkte en sinds 1999 ook probeer om een goede plaats te vinden voor de vele afgeschreven boeken en onbruikbare geschenkboeken. Vervolgens heb ik daar de zevende of achtste OBCZ opgestart, met vrijwilligers één in restaurant Dikt (opgeheven neem ik aan), één in restaurant Boekmans (opgeheven) en in Second Life, ik startte met collega's in Feijenoord met de opzet van een aantal OBCZ's aldaar en er stonden er meer op de rol.
Eind 2009 ben ik vertrokken bij Bibliotheek Rotterdam, met achterlating van stapels boeken. Er was een plan om het als bibliotheek te formaliseren, maar plannen worden niet altijd werkelijkheid... geen idee of Biblotheek Rotterdam nog actief is.

Sinds 1999 zijn er veel activiteiten met en voor de Digi(tale lees-)kringen en Digikids waarbij Bookcrossing-boeken sinds het begin een grote rol spelen. Op mijn weblog blogger.xs4all.nl/ritanila was veel daarover te lezen. Eerst in Rotterdam, nu incidenteel in Dordrecht. Google maar eens Bookcrossing en ritanila of Rita Niland...

In begin 2009 ben ik part-time gestart met werkzaamheden voor GGD Zuid-Holland Zuid. In de wachtkamer en de personeelskantine liet ik in de eerste week meteen al stapeltjes Bookcrossing-boeken achter. Vanaf 1 oktober 2009 ben ik daar fulltime aan de slag. Ik ben daar na de verhuizing naar het nieuwe gebouw mee gestopt, omdat stapels boeken geheel verdwenen.

De meeste boeken worden nu vrijgelaten bij de 'buren' oftewel in de wachtkamers van het Albert Schweitzerziekenhuis, lokatie Dordwijk (Gezondheidsboulevard). Als het mooi weer is, ook ergens onderweg.
Verder in Buurthuis de Driesprong, waar ik lessen verzorgde rond mediawijsheid zoals internet, Windows, pc-gebruik, e-readers, smartphones, digitale camera's en meer. Na de sluiting van het buurthuis in juni 2012 verhuisden we naar Buurthuis Staart West aan de Maasstraat in Dordrecht.
De Boekenboom in het parkje aan de Kloosstraat in Zwijndrecht wordt ook regelmatig bezocht en voorzien van boeken. Als anderen daar kapotte boeken hebben achtergelaten, neem ik ze mee, repareer ze, schrijf ze in en laat ze elders weer los.
Voor een actie rond blindengeleidenhonden drop ik regelmatig zakken met doppen van frisdrankflesjes in Verzorgingshuis Dubbelmonde, daar laat ik vooral Grote letterboeken achter.
Voor het vrijwilligerswerk bij de Dierenambulance kom ik regelmatig in diverse asiels in Dordrecht en omstreken, daar laat ik graag dierenboeken achter.

Vanaf 1 januari 2010 ben ik, na 15 jaar vertrokken bij Bibliotheek Rotterdam. Jaren probeerde ik daar Bookcrossing als formeel project van de grond te krijgen. Er waren formele activiteiten in vestiging Feijenoord, op de Centrale Bibliotheek is er, samen met mijn vertrek, afscheid genomen van de twee vrijwilligsters. Er zijn plannen om het daar opnieuw op te zetten in de loop van 2010.

De digitale leeskringen zijn inmiddels omgedoopt tot kidsgroepen, mediawijsheid, boeken, games en natuur zijn daar de essentie. Via Twitter en mijn twee blogs zijn onze belevenissen min of meer te volgen. Bookcrossing is een regelmatig terugkerend item.

Heb je je boekenplanken opgeruimd, wil je boeken een tweede leven bezorgen, maar heb je geen zin/tijd om de boeken in te voeren op de site van Bookcrossing, neem dan even contact op onder vermelding van je woonplaats. Ik breng je graag in contact met enthousiaste bookcrossers, die de boeken kosteloos bij je op komen halen, invoeren, stickeren en ergens voor je loslaten.

Rita Niland