«Και τι θα πει ανταλλαή, πατριώτες; Ποιοι είναι αυτοί που παίζουνε με τον πόνο του κοσμάκη; Νογάτε, αμπρέ εσείς, που κάθεστε στις καθέκλες σας και λέτε να πάνε αυτοί εκεί και να έρτουνε οι άλλοι εδώ, σε πόσον κόσμο γυρνάτε τη ζωή καβάκι; Μια κουβέντα είναι, να πάνε αυτοί και να έρτουνε οι άλλοι. Ούλοι αυτοί έχουνε φαμίλιες, παιδιά, γερόντους... Έχουνε βιος... Κι από πού μας διώχνετε, για; Απ' του μπαμπά σας το τσιφλίκι; Απ' τα χώματα των παππούδων μας, μας διώχνετε. Αυτά τα χώματα, χιλιάδες χρόνια τώρα, μια ράτσα γνώρισαν μονάχα. Τη ρωμαίικη. Όπου και να σκάψεις, θα έβρεις τις ρίζες μας. Ακόμα κι ο αγέρας, όντας σφυρίζει, τραγούδι δικό μας λέει, ένα με τον ψαλμό. Τα συμφώνησαν, λέτε, στη Λωζάνη. Στο διάβολο να πάνε ούλοι τους. Απ' το Θεγιό να το έβρουνε οι ρουφιάνοι, γαμώ το σινσιλέ τους! Εμένα με ρώτηξαν; Αυτοινοί, αμπρέ, αύριο θα γυρίσνε στα σπίτια τους, θα τρώνε, θα πίνε και θα γλεντούνε. Κι εμείς θα παραδέρνουμε, δώθε κείθε, σαν την άδικη κατάρα, να έβρουμε τόπο να ριζώσουμε. Και δέ-ειναι μπελί, πόσοι θα χαθούνε. Ανάθεμα την τύχη μας και το ριζικό μας!» αποκρίθηκε ο Ασημάκης, με τις γροθιές σφιγμένες και τις φλέβες στο λαιμό τσιτωμένες.

* * * *

Μεγάλος νοικοκύρης, τσορμπατζής, ο Γιωργάκης εφέντης, με χίλια πρόβατα και μεγάλο βιος, ζει και ευημερεί στο Άγαλαν της Κωνσταντινούπολης. Τα πράγματα αλλάζουν με την επικράτηση των Νεοτούρκων, επιδεινώνονται μετά τους βαλκανικούς πολέμους, και παίρνουν δραματική τροπή μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ώσπου έρχεται η «ανταλλαή». Το χωριό του πρέπει «να σηκωθεί». Εκείνος με τον κουνιάδο του φορτώνουν τις φαμίλιες τους στο τρένο και οι ίδιοι αποφασίζουν να έρθουν στην Ελλάδα με τα πόδια, για να φέρουν και τα κοπάδια τους. Λίγο πριν κινήσουν, στη συντροφιά προστίθεται κι ένας ντεβετζής με τις καμήλες του. Ο δρόμος είναι δύσκολος. Θα τα καταφέρουν; Κι αν τα καταφέρουν, θα βρούνε τις φαμίλιες τους; Στο τέλος, η μοίρα τούς έπαιξε άσχημο παιχνίδι. «Απ' αλλού φοβούνταν το κακό κι απ' αλλού τους ήρτε».
(από το οπισθόφυλλο)
[εκδόσεις «Λόγος & εικόνα»]