Όταν η αφήγηση ρέει από την πηγή, από το στόμα των απλών ανθρώπων, δεν υπάρχει αντικείμενο για την κριτική, δεν συντρέχει λογοτεχνική αποτίμηση. Υπάρχει μόνο προσοχή, παρακίνηση σε σκέψεις για τις αιτίες των φαινομένων, μελαγχολία για τα χαμένα πλούτη. Τα χαμένα πλούτη της ψυχής και της φύσης των δεκαοκτώ γυναικών από την Κύπρο, με ρίζα ελληνική ή τούρκικη - καμιά σημασία. Ελισάβετ, Κοραλλία, Ασπασία, Σουσάννα, Δήμητρα, Μαρία, Μουσεϊντέ Χανούμ, Μαρίκκα, Φροσούλα, Ναζίφ, Χαρίκλεια, Γιαννούλα, Ευαγγελία, Κούλα, Μαρίτσα, Εμινέ, Άννα, Μαρούλα. Αφηγούνται ό,τι έβλεπαν τα μάτια τους κι ό,τι έζησαν πριν τις χωρίσει η τραγωδία του 1974 στην Κύπρο. Η Νίκη Μαραγκού συγκρατεί από τα λεγόμενα τον ανθό, πυκνώνοντας, δένοντας ή συναρτώντας λεπτομέρειες και αρμούς: "Σ' αυτούς τους δύσκολους καιρούς που περνάμε, όπου κανείς δεν είναι πια σίγουρος για τίποτα, οι γυναίκες αυτές είχαν μια δωρική, αρχέγονη γνώση του σωστού και του δικαίου, που με άφηνε άναυδη και με βοηθούσε να ζήσω με διάκριση. Από τις αφηγήσεις τους περνά η αποικιοκρατία, ο αγώνας της ΕΟΚΑ, η εισβολή αλλά προπαντός η καθημερινότητά τους. Και βγαίνει τελικά μια εικόνα της Κύπρου, που δύσκολα θα μπορούσε να αποδοθεί από έναν ιστορικό ή έναν κοινωνιολόγο." (Από τον εκδότη)
Επειδή είμαι άνθρωπος περίεργος και μ' αρέσει να ακούω, μάζεψα εδώ και χρόνια αφηγήσεις γυναικών. Οι αφηγήσεις αυτές με στήριξαν και μου έμαθαν πολλά ευχαριστώ τις γυναίκες που συνομίλησαν μαζί μου για την αγάπη, τη σοφία και την ελπίδα που μου μετέδωσαν. Σ' αυτούς τους δύσκολους καιρούς που περνάμε, όπου κανείς δεν είναι πια σίγουρος για τίποτα, οι γυναίκες αυτές είχαν μια δωρική, αρχέγονη γνώση του σωστού και του δικαίου, που με άφηνε άναυδη και με βοηθούσε να ζήσω με διάκριση. Από τις αφηγήσεις τους περνά η αποικιοκρατία, ο αγώνας της ΕΟΚΑ, η εισβολή αλλά προπαντός η καθημερινότητά τους. Και βγαίνει τελικά μια εικόνα της Κύπρου, που δύσκολα θα μπορούσε να αποδοθεί από έναν ιστορικό ή έναν κοινωνιολόγο.
Με κάποιες από τις γυναίκες έχω αναπτύξει μια στενή σχέση μέσα στα χρόνια. Πίνοντας καφέ μέσα στον κήπο τους, το απόγευμα, έχω ακούσει τις ιστορίες τους πολλές φορές, σημειώνοντας κάθε φορά μια καινούρια λεπτομέρεια. Κάποτε είχα μαζί μου ένα μαγνητόφωνο, κάποτε ένα σημειωματάριο, κάποτε άφηνα την επανάληψη να λειάνει τις λέξεις, όπως το νερό τις πέτρες. Οι αφηγήσεις είναι απόλυτα δικές τους, η δική μου επέμβαση είναι να αφαιρώ αυτά που δεν έχουν ενδιαφέρον, τις επαναλήψεις, να επεξηγώ κάτι που θα ήταν ακατανόητο, έτσι ώστε να βγαίνει ένα σφιχτό κείμενο που να έχει κάτι να πει. Από μια αφήγηση πολλών ωρών μπορούσε να καταλήξω σε μια ολιγόλεπτη αφήγηση, που να είναι όμως ουσιαστική. Είναι μια δουλειά που μου έδωσε πολλή χαρά, κουράγιο και έμπνευση. Δυστυχώς ο διαχωρισμός των δύο κοινοτήτων δε μου επέτρεψε να μαζέψω πιο πολλές αφηγήσεις από Τουρκοκύπριες. (ΝΙΚΗ ΜΑΡΑΓΚΟΥ)

Στα Κάλαντα.

Θα απελευθερωθεί σύντομα.

Καλή ανάγνωση !

I just found this book this morning. I will probably won’t read it but I will wild release it :)