De ontdekking van de curryworst
Uwe Timm

Lena Brücker uit Hamburg is volgens de verteller de ontdekker van de curryworst. Hij kent mevrouw Brücker uit zijn kinderjaren en bezoekt de inmiddels blinde en bejaarde vrouw in het verzorgingstehuis omdat hij wil weten hoe zij tot de ontdekking kwam. Het is een lang verhaal, dat Lena wel wil vertellen onder de voorwaarde dat de verteller voor taart zorgt. In zeven middagen met koffie en taart vertelt zij het verhaal over de oorlog, liefde en curryworst....
Eind april 1945
Lena (40) staat In de rij voor de bioscoop en ontmoet daar de 16 jaar jongere marinesoldaat Hermann Bremer. Na de film gaat hij met haar mee naar huis en de volgende ochtend besluit hij bij Lena te blijven. (Hij moet als marineman zich melden bij een antitankeenheid en weet dat hij dat vrijwel zeker niet overleeft.) Als deserteur loopt hij het risico doodgeschoten te worden dus kan hij zich niet op straat vertonen. Op zijn sokken loopt hij door het huis zodat ook de buren niet merken dat er iemand is.
Lena gaat gewoon naar haar werk en geniet van Herman's aanwezigheid. Hij maakt dat zij het ouder worden kan vergeten.
Maar dan kapituleert Duitsland en Hitler pleegt zelfmoord. Dit zou betekenen dat Herman weggaat en Lena besluit hem nog even niet te vertellen dat de oorlog afgelopen is. Wel vertelt ze over de foto's van de concentratiekampen, wat Bremer niet gelooft. Ze vertelt over de Engelsen die in Hamburg zijn waardoor Herman denkt dat Duitsland samen met Engeland tegen Rusland verder zal vechten...
Natuurlijk komt Bremer het op een dag te weten en hij verdwijnt in het pak van Lena's man. Zijn marinekleding heeft hij bij haar achtergelaten met daarop een ruitersinsigne....
Deze insigne zal nog een grote rol spelen in de ontdekking van de curryworst.

Lena vertelt het verhaal in haar tempo en laat zich niet opjutten. Het is een markante vrouw die ondanks haar vergevordere leeftijd nog zeer aanwezig is. Het is ook een bijzonder verhaal omdat vanuit Duitse kant over de oorlog wordt verteld. Over het verraad maar ook de saamhorigheid. Lena zelf vind de oorlog vreselijk en wil ook van Herman geen verhalen horen. Zij heeft het druk met zorgen voor voedsel en is daar erg vindingrijk in. Lena wordt als persoon zeer beeldend neergezet.
De curryworst speelt eigenlijk nauwelijks een rol in het verhaal maar het geeft een leuke aanleiding om Lena haar verhaal te kunnen laten vertellen. Maar... je komt wel te weten hoe Lena de currywost ontdekte.

Vertaald uit het Duits door Gerrit Bussink. Podium; 171 pagina’s; ¤ ISBN 90 5759 286 7

Oorspronkelijke titel: Die Entdeckung der Currywurst
Vertaler: Gerrit Bussink

Ingenaaid, 172 pagina's
Verschenen: mei 2005
Gewicht: 228 gram
Podium b.v. Uitgeverij

1.Zipenzoep
2.Hellehond
3.yvonnep
4.Barbje
5.juffie
6.zijdewerkster
7.Olifant
8.Vlindertje
9.Lot12
10. dutchbooky
11. kaylihi
12. monalisaa <-- bij...

Hoeft niet terug naar Dettie, leg maar in het wild of zo

Vandaag ontvangen! Hoera, weer een ringboek! Bedankt voor het ringen, Dettie, en voor het opsturen, Zipenzoep.

Schitterend verhaal! Beschrijving van hoe mensen zich redden in chaotische tijden. De stijl is sober, beschouwend. De verteller laat de hoofdpersoon aan het woord, maar komt ook zelf regelmatig om de hoek kijken. Timm heeft ook een boek geschreven over zijn broer, die bij de SS is gegaan, en dat wil ik zeker lezen.

Niet verder vertellen, ik heb de neiging om dit boek in mijn tas te stoppen, terwijl het boek eigenlijk nog drie ringvoorgangers heeft...:-)

Wat een prachtig, schitterend boek! Lena Brücker is echt een vrouw om van te houden en inderdaad, knap hoe de vertellen zich naadloos in het verhaal weet te vlechten en de tijden met elkaar verknoopt. Ook ik ga op zoek naar de andere boeken van deze schrijver. Dank Dettie, voor het ringen (en zoals ongetwijfeld al gemerkt: ik heb het boek stiekem voor alle andere ringboeken gelezen :-)

Heb vandaag het boek ontvangen. Het moet heel even wachten, maar zal snel aan de beurt zijn, zeker na de enthousiaste verhalen hierboven! :-)

Een mooi verhaal! Karakters die me bij zullen blijven. Ergerde me alleen aan de teksten op de achterkant ´zoet als Lena´s toetjes...´

Heeft iemand iets over een zoet toetje gelezen??? Duh. :-)

Het boek reist zo snel mogelijk verder!

edit: zo snel mogelijk bleek vandaag, 28-09, te zijn!

Hartelijk dank voor het opsturen Barbje. Het kwam vandaag met de post. Eerst nog even een ander ringboek uitlezen en dan ga ik hier van genieten.

Even in het kader van de "nieuwe" ring-inzichten (zie forumdraadje van elefteria): ik ben in de curryworst bezig, het gaat niet erg vlot, want op dit moment heb ik alleen maar tijd om even te lezen voor het slapen gaan. Maar dan gaat het daarna asap naar de volgende. Het is wel een interessant verhaal.

Boekje gaat vandaag op weg naar zijdewerkster. Ik heb het niet helemaal gelezen. De schrijfstijl vond ik niet zo bie. Het verhaal zelf reuze interessant. Bovendien word ik een beetje nerveus omdat het hier al zo lang ligt. Bedankt voor het ringen, Dettie en veel plezier zijdewerkster!

Dit boek lag al op mij te wachten in mijn nieuwe huisje, dat is nog eens een leuke binnenkomer! Ik ben nog in een ander ringboek bezig. Als ik dat uit heb ga ik beginnen in dit boek.
Dankjewel juffie voor het opsturen en dettie voor het ringen!

Ik heb het boek gisterenavond uitgelezen. Het is me goed bevallen, een mooi verhaal, goede personages en het leest vlot. Ik had nog nooit van Uwe Timm gehoord, maar het is een goede schrijver hoor. Eens kijken of ik nog wat anders van hem ga lezen (na de ABC-challenge.. de T heb ik nu immers al gehad). Ik ga op zoek naar het adres van Olifant en zodra ik dat heb ga ik het opsturen.

Het boek is onderweg naar Olifant. En ook ik heb niks over een zoet toetje gelezen...

Lag vandaag in mijn brievenbus. Bedankt zijdewerkster voor het opsturen en Dettie voor het ringen. Ik kijk erg naar dit boek uit, maar het moet helaas nog op de stapel TBR-ringen.

Het boek ligt hier veel te lang. Dus op reis ermee!

Gister wachtte dit boek op mij toen ik uit Amsterdam kwam. Ik ben er al in begonnen, het begint goed.

Ik vond het een mooi boek. Gewoon een mooi boek. Mevrouw Brücker stal mijn hart met haar geritsel en de charmante manier waarop zij mensen voor zich weet in te zetten. Alleen al haar omgang met de schrijver! Hem verhalen voeren om zijn gezelschap te behouden en gebakjes te kunnen eten.

Mijn mening over dit boek is een paar keer gekanteld. Dat ik het mooi vond bleef wel, maar schoof van aangenaam-mooi naar aardig-mooi naar sprankelend-mooi. Een goed boek vond ik het niet echt. Het begin belooft veel goeds. De ingredienten van een goed verhaal zijn aanwezig, zo lijkt het. Maar al snel miste ik vaart. Zinnen als: 'het heeft niet veel om het lijf' en 'dit verhaal heeft geen noodzakelijkheid' schoten door mijn hoofd. Na de eerste 20 en tot de laatste 20 bladzijden heb ik moeite gehad mijn aandacht bij het boek te houden. Ik vond het leerzaam, want ik weet vrijwel niets over het gewone Duitse leven in en vlak na de oorlog, zeker niet op deze onproblematische toon. Boeiend werd het daarmee nog niet. Langzaam ging ik me storen aan de intermezzo's waairn het perspectief naar het nu draait. Langzaam bekroop me de gedachte dat hier een kort verhaal werd uitgesponnen tot boeklengte, maar die gedachte kroop voorbij en werd gevolgd door de gedachte dat het nauwelijks een kort verhaal is, meer een anecdote, een aaneenschakeling van anecdotes. Gegoten in romanvorm werken de anecdotes niet meer.

Maar dan opeens is die saaie Bremer 't huis uit, is Gary afgeserveerd en staat er echt iets te gebeuren. Over dat gesjacher had ik wel meer willen lezen. Het eekhoornvellenverhaal staat op mijn netvlies gebrand (andere scenes ook, maar hier denk ik met plezier aan terug). Dat hele gedoe om die kraam voor elkaar te krijgen was voor mij het interessante verhaal. Jammer dat we daar niet meer over horen.

Gesuggereerd wordt dat het min of meer waargebeurd is. Als dat zo zou zijn, wat ik maar niet hoop, vin ik het jammer. Timm heeft dan in mijn ogen geen helder genoege keuze gemaakt in het vertellen van het verhaal. Het ontstijgt dan de anecdotiek te weinig.
Als het geheel uit eigen duim komt, vind ik het knap. Hij heeft dan een ambigu boek weten te schrijven met een hoofdpersonage dat het boek ruimschoots overleeft.

Al met al geen juweeltje, maar mooi, gewoon mooi.

Hoera! Vandaag mijn allereerste boekenring boek ontvangen! Dank Lot12 voor het opsturen!! Ik ben momenteel in 2 andere boeken bezig, maar daarna ga ik aan dit boek beginnen. De beschrijvingen van de andere deelnemers zijn zo enthousiast dat ik er niet te lang mee wil wachten.

Mooi verhaal, ik heb weinig toe te voegen aan alle bovenstaande commentaren. Mijn favoriete stuk is het deel waarin Bremer bij Lena in huis komt. Wat ik interessant vond, was om nu eens een oorlogsverhaal vanuit Duits oogpunt te lezen, al kan dat waarschijnlijk nog wel beter beschreven worden. Daar zijn toch vast wel meer boeken over? Lastig bij het lezen vond ik de afwezigheid van leestekens. Je moet goed bij het verhaal blijven!
Ik ga achter het adres van kaylihi aan, dan kan het op de bus!

Per post onderweg naar Kaylihi! Veel leesplezier gewenst! Voor het ringen dank aan Dettie en voor het doorsturen dank aan Lot!

Gisteren ontvangen van dutchbooky met een hele fleurige kaart.Bedankt!

Vond het thema op zich wel interresant. Lees graag boeken over hoe burgers in Dl WO2 meegemaakt/beleefd hebben. Vond dit boek een beetje langdradig en kwam er niet echt super makkelijk doorheen. Wel de moeite waard geweest om te lezen.

Vandaag weer een leuke verrassing bij de post. Heb nog een ander ringboek liggen, maar lees dit misschien eerst, omdat ik er nieuwsgieriger naar ben.

Over dit boek van Uwe Timm hoorde ik een hele tijd geleden een enthousiaste bespreking op de radio, dus toen ik zag dat Dettie er een ring van had gemaakt, vond ik het leuk om daaraan mee te doen. Omdat ik inmiddels was vergeten waar het boek over ging verwachtte ik, vanwege de titel, een luchthartig verhaaltje. Maar dat is het niet, en dat was even wennen, maar dat lukte gelukkig.
Het verhaal hoef ik hier niet samen te vatten, want dat heeft Dettie al uitstekend gedaan. Dus alleen mijn indruk:
Ik vond het een aardig boek om te lezen. De stukjes die gaan over de huidige Lena (ze is oud en blind, maar breit desondanks een trui met een ingewikkeld kleurenpatroon erin) vond ik leuk. De geschiedenis met Bremer sprak me iets minder aan (ik sluit me hierover aan bij Lot12: helemaal mee eens), en was er voor wat betreft die curryworst een beetje met de haren bijgesleept, vond ik. Maar de einde-oorlog-verwikkelingen vond ik interessant, zeker waar het Lena als ze ontslagen wordt bij de gaarkeuken door slim zwart te handelen lukt om haar curryworstkraam op te zetten.
Vooral het einde van het boek was dus dik in orde.
Ik zie dat ik de laatste lezer ben, dus zal Dettie pm-en of ze het boek echt niet terug hoeft.

In heb boek vertelt Lena Brücker, inmiddels oud en woonachtig in een behaardentehuis, aan de verteller, vroeger een buurjongetje, over haar belevenissen aan het einde van de oorlog in Hamburg. Bij toeval ontmoette Lena de jonge marinier Bremer, die door met haar mee naar huis te gaan in plaats van zich bij z'n eenheid te melden, deserteert. Lena en Bremer krijgen zo enkele dagen voor het einde van de oorlog een verhouding, die Lena, die voelt dat ze de middelbare leeftijd nadert, ertoe brengt voor Bremer te verbergen dat de oorlog voorbij is. Dat kan niet lang duren, natuurlijk, en zodra Bremer ontdekt dat hij zich voor niets in Lena's appartement schuilhoudt, gaat-ie er vandoor. Daarna ontdekt Lena de curryworst, omdat ze in een zwart handeltje bij toeval een blik curry kan krijgen en die - denk ik - aanneemt omdat Bremer zo lyrisch was over de keer dat hij dat had gegeten in Bombay: "Kippenvlees met curry, dat smaakte, zei Bremer, als een tuin. De smaak van een andere wereld. De wind; de slang die bijt; de vogel die vliegt; de nacht, liefde. Als een droom. Een herinnering aan toen je een plant was." (p. 76). Als ze het blik samen met een paar flessen ketchup naar haar appartement boven aan de trap brengt struikelt ze, gaat het blik open, en komt de curry in de ketchup terecht. Ze wil de rommel weggooien, want toen ze het losse currypoeder had geproefd vond ze het vies, maar: "op dat moment likte ze in gedachten verzonken aan haar vuile vingers - likte nog een keer, was opeens klaarwakker, en nog een keer, dat was lekker, zo lekker dat ze ervan in de lach schoot, scherp, maar niet alleen scherp, het had iets fruitigvochtigscherps, ze lachte om haar ongeluk, om dit mooie toeval (...). Ze zette een pan op het vuur en deed er de van de grond opgeveegde curry met ketchup in. Toen, langzaam, vulde de keuken zich met een geur, een geur als uit duizend-en-een-nacht. (...) Ze proefde (...) Het was een kriebel op haar tong (...) haar verhemelte welfde zich, maakte dat ze het ging voelen, en haar tong ook, een verbazen, iets wat zich richtte op zichzelf, op de smaak. Ali Baba en de veertig rovers, Roos van Stamboel, het paradijs." (p. 166/167).
Mooi geschreven, vind ik, en het maakt erg nieuwsgierig naar zo'n curryworst, maar als vegetariër heb ik er geen ervaring mee. Of zou iet sowieso iets typisch Duits zijn, wat in Nederland niet te krijgen is? Geen idee.

Al met al vond ik dit een aardig boek om te lezen. De stukjes die gaan over de huidige Lena (ze is oud en blind, maar breit desondanks een trui met een ingewikkeld kleurenpatroon erin) vond ik leuk. De geschiedenis met Bremer sprak me iets minder aan, en was er voor wat betreft die curryworst een beetje met de haren bijgesleept, vond ik. Maar de einde-oorlog-verwikkelingen vond ik interessant, zeker waar het Lena als ze ontslagen wordt bij de gaarkeuken door slim zwart te handelen lukt om haar curryworstkraam op te zetten.
Vooral het einde van het boek was dus dik in orde

RELEASE NOTES:

Dit boek gaat over zo'n twee weken eindelijk weer verder op reis: mee met een vriendin naar Maastricht, die het waarschijnlijk op de 25e ergens achter zal laten op het Vrijthof. Maar het kan ook ergens anders in Maastricht worden...

Gevonden op een terras in Maastricht centrum

CAUGHT IN MAASTRICHT LIMBURG NETHERLANDS

Aan alle curryworst-lezers:

afgelopen weekend heb ik voor het eerst een curryworst gegeten, in Düsseldorf, van een kraampje, op een stenen muurtje. Ik sleurde MrBarbje mee: curryworst! Dat móet ik proeven! Want ik heb dat boek gelezen!

MrBarbje is altijd in voor worst, dus wij bestellen. We kregen een klein frietbakje vol met warme curryketchup, waarin stukjes warme witte worst dreven. Op zich wel lekker, op een snack-achtige-manier, maar niet zo romantisch als ik had gedacht. :-)

Maar het was leuk eindelijk eens curryworst te eten.