Michel Houellebecq (1999) Elementaire deeltjes. Amsterdam: De Arbeiderspers. [339 pagina's]

De achterflap:
'Een roman die op groot wild jaagt waar anderen genoegen nemen met konijnen.' - Julian Barnes

Elementaire deeltjes, het boek waarmee Michel Houellebecq internationaal doorbrak, is een van de gedurfdste romans van en over onze tijd. Hij vertelt het verhaal van de los van elkaar opgroeiende halfbroers Bruno en Michel, die beide door hun moeder in de steek zijn gelaten. De een wordt een aan seks verslaafde genotzoeker, de ander een briljant moleculair bioloog, die uiteidelijk zal bijdragen aan de zelfopheffing van de menselijke soort. De levenswegen van de twee broers zijn exemplarisch voor het morele bankroet van de liberale westerse samenleving waarvan Michel Houellebecq op visionaire wijze het einde aankondigt.

Michel Houellebecq (1958) geldt internationaal als een van de belangrijkste hedendaagse schrijvers. Van hem verschenen eveneens bij De Arbeiderspers De wereld als markt en strijd, Platform, Lanzarote en De koude revolutie.

Een fascinerende roman van een bovenmatig intelligent literair provocateur. - NRC Handelsblad

En wat vond ik?
Ik heb Elementaire deeltjes gelezen voor mijn Real Life leesclubje.

Ik zag als een huis op tegen dit boek. Had toen het uitkwam besloten 'dit is niks voor mij, dus dit ga ik niet lezen'. Voor ik eraan begon had ik het met wat vriendinnen nog over dit boek gehad. Zij hadden het bij uitkomst gelezen en konden er nu niet veel meer over zeggen dan dat het de verhalen waren van twee mannen voor wie het leven nutteloos is. Mm, dat was ook niet echt een aanbeveling dus!

Maar... ik ben blij dat ik het gelezen heb. Het boeide me vanaf de eerste bladzijde en ik had 't uiteindelijk in drie dagen uit. Ik vond 't erg goed vertaald en wat me in het boek onder andere aansprak waren de vele verschillende scenes (dan weer vanuit diens optiek, dan weer vanuit de optiek van iemand anders, dan weer vanuit Amerika, enz.).
In andere boeken kan ik me soms storen aan hoe seks erin verwerkt is. In dit boek had ik dat helemaal niet, omdat het gewoon zo past bij het personage Bruno. Ik werd er trouwens wel _moe_ van af en toe; dacht: hoe krijgt die man dit allemaal voor elkaar; hoe moet hij zich wel niet voelen? Wel gruwelijk (kon ik gewoon bijna niet lezen) vond ik de beschijvingen van de satanistische David. Toen ik die stukken las, heb ik het boek echt heel ver van me afgehouden, zo naar.
Ik heb het boek niet 'meelevend' met de personages Bruno en Michel gelezen. Ik beschouwde mezelf meer als observator en daardoor kon ik denk ik ook beter afstand nemen van hun triestigheid. Toen Christiane en Annabelle een 'stem' kregen, ging ik wel meer meeleven met hun (trieste) levens.

Uiteindelijk was dit voor mij niet een boek over de treurige staat van de mensheid. Ik ben zelf (op dit moment) denk ik te positief ingesteld om zo'n wereldbeeld te accepteren. Ik las het met een voortdurend stemmetje in m'n achterhoofd van 'het kan ook anders'.
Ik heb het boek opgevat als het getuigenverslag van in ieder geval één (Bruno), maar misschien ook wel twee (ook Michel) onthechte mensen. Twee kinderen die een ontzettend onstabiele jeugd hebben gehad, en wat daar de gevolgen van (zouden kunnen - want het hoeft niet voor iedereen zo te gelden) zijn.
In het laatste gedeelte van het boek gaan zowel Bruno als Michel nog iets van een soort van relatie aan, en hoewel beide relaties treurig eindigen, kon ik daar ook nog echt wel iets positiefs in zien.

Nog wat losse opmerkingen die ik erbij had:

Ik vond het boek niet rascistisch (zoals het in sommige recensies wordt genoemd);
Leuk dat 'Het Proces' van Kafka genoemd werd (dat lazen we onlangs met hetzelfde leesclubje), hoewel ik dat zelf nog niet gelezen heb;
Michel Houellebecq lijkt mij een erg intelligente schrijver (heb me niet gestoord aan zijn Mulisch-achtige kennisvertoon). Ik denk dat ik nog wel meer van hem wil gaan lezen;
Ik kan me goed voorstellen dat de stemming waarin ik zelf was mijn kijk op dit boek beïnvloed heeft. Niet dat ik me momenteel nou zo 'himmelhoch jauchsend' (schrijf je dat zo?) voel, maar ik kan me voorstellen dat ik in mindere periodes echt geen boodschap aan dit boek zou hebben. Onlangs heb ik 'Heren van de Thee' van Hella Haasse moeten herlezen, en daaar zag ik tegenop omdat ik me kon herinneren dat ik het de vorige keer zo'n somber boek vond. Nu, daarentegen, vond ik het prachtig, en overheersde het sombere gevoel niet.

Kortom:

Ik ben blij dat ik dit boek heb gelezen. Heb het voor mezelf een 8 gegeven (op een schaal van 1 tot 10).

RELEASE NOTES:

Te vinden in OBCZ Hotel De Doelen.

Happy BookCrossing!

found it at the Book Crossing zone in Hotel De Doelen in Leiden. I was talking with my colleague and friend today to get more active in Book Crossing. She gave me the tip to go there. I was actually planning to go to the library but I forgot my wallet with my library card in it and I didn't feel like going home first (The Hague) to get it. I plan to read this book and pass it on to someone else. Maybe one of my Dutch friends abroad.

Ik heb het boek gelezen maar was er niet zeg van. Sommige stukken heb ik eigenlijk ook niet echt goed gelezen want ik kwam er slecht doorheen. De verhalen over de levens van Bruno en Michel waren goed te volgen en ik vond hun levens verdrietig en inderdaad nutteloos, voor zover levens nog nuttelozer kunnen zijn. Gisteren zat ik in de Thalys en heb ik het boek om ongeveer 14uur in de trein losgelaten. Ik ben benieuwd. Hier in Frankrijk is trouwens de film ook al uit: Les particules Elementaires, misschien ga ik die nog wel eens kijken.