Dag Solstad – Leraar Pedersens verslag..


Heel, heel lang kocht ik het. Flink afgeprijsd. Aan de sticker te zien bij V&D, van 29 naar 1 gulden. Blijkbaar toen ook al niet populair. In Noorwegen wordt dit boek gezien als een klassieker; Koos van Zomeren mag een voorwoord schrijven, vergelijkt het met Schuld en Boete.

Het gegeven boeide me. Een leraar die in de jaren zeventig in de ban raakte van het Marxisme-Leninisme. Het grappige is dat hij dit doet in een Noors provinciestadje, niet echt een broeinest van communisme. Toch weet hij een groep gelijk gezinden te vinden en samen hebben ze discussieavonden hoe ze de wereld gaan verbeteren.

Toch viel het me zwaar tegen. Misschien niet het verhaal an sich, maar vooral de stijl, de taal. In de vertaling kom je erg veel modern gespelde woorden tegen. Ik sla een willekeurige bladzijde open: oratoriese, radikale, taktiese, entoesiast, retories, dit gaat het hele boek door. Ik gok dat het in het Noors ook niet formeel geschreven werd, daarom in de vertaling zo uitkwam. Maar daar lees je snel langsheen, geen probleem. Lastiger is het ontbreken van alinea’s en hoofdstukken. Waar stop je met lezen als je wil gaan slapen? Hoe vind je het punt waar je gisteren stopte terug? Dat niet alleen, ook zinnen leken oneindig. Op bladzijde 190 begint de schrijver met een zin die liefst 44 regels beslaat en pas halverwege de volgende bladzijde eindigt met een punt. Het vermoeden bestaat dat de schrijver het boek als elitair wilde laten classificeren, het is niet zomaar een roman.

Uiteindelijk vond ik het verhaal en vooral het tijdsbeeld wel boeiend genoeg om door te lezen. Onder de politieke laag ligt een verhaal over een zielige docent die moeite heeft met het leven, niet weet waarom hij is getrouwd, niet weet hoe de wereld eruit hoort te zien. Een leraar die overtuigd is van zijn politieke denkbeelden, maar niet begrepen wordt door de wereld. Daarvoor hoef je niet per se naar het Noorwegen van de jaren zeventig, dat is van alle tijden, in vele landen.

Het viel me allemaal niet mee, ik snap dat het boek geen bestseller is geworden, maar ik begrijp net zo goed dat het een geweldige bron van discussie was vlak nadat het boek werd gepubliceerd.

Citaat: “Ze praatten over een giftige rook die over onze beschaving lag, en dat er binnenkort een einde zou komen aan de grondstoffen die niet aan een bepaalde generatie toebehoorden maar die door alle generaties beheerd moeten worden opdat de kringloop van het leven niet verstoord wordt en dat de Toekomst door de gulzigheid iets ook het woord Silicose vallen. En ik hoorde ze over hun vaders rugklacht mompelen en over de reumatiese aandoeningen van hun moeders die veroorzaakt werden door tochtige fabriekshallen die een gevaar voor de volksgezondheid waren.” (p.60)



Nummer: 17-031
Titel: Leraar Pedersens verslag van de invloedrijke politieke beweging die een bezoeking voor ons land is geweest
Auteur: Dag Solstad
Taal: Nederlands (Noors)
Jaar: 1984 (1982)
# Pagina’s: 323 (7672)
Categorie: Fictie
ISBN: 90-6330-114-6

Meer:
Dag Solstad (Wikipedia)
Gymnaslaerer Pedersen.. (Wikipedia)

Noorwegen op gerbie.nl:
Knut Naerum - Glad ijs
Halsa
Norenhater
Naam op de weg

Boek in bagagerek, in Hengelo stap ik over, boek reist verder.