Oeroeg
1 journaler for this copy...
De vriendschap tussen twee jongens in Nederlands-Indië in de tijd net voor onafhankelijkheid.
1001 boek 'Forever a Stranger'.
Knap hoe gehecht je kunt worden aan een paar fictieve personae in zo'n kort boek als dit. Op de oppervlakte gaat het over een jongensvriendschap tussen de zoon van de administrateur van een theeplantage en de zoon van een van de inheemse families die daar werken. Door omstandigheden haast als broers samen opgroeiend, samen lerend, samen ontdekkend, de Europese ik-figuur realiseert zich niet dat de samenleving het onmogelijk maakt om zo door te gaan. Achteraf gezien beseft hij dat zijn Indische vriend, Oeroeg, tussen twee culturen opgroeidde en wel bewust was van de onderhuidse problemen die dat bracht; in Nederlands-Indië (de huidige Indonesië) van die tijd leefden kinderen van Indisch-Europese ouders of gewesterniseerde Indische kinderen tussen twee werelden, niet geheel geaccepteerd door de een of de andere. Vanwege dit spanningsveld was het haast onmogelijk dat de vriendschap stand zou kunnen houden, en inderdaad werden de jongens steeds verder uit elkaar gedreven.
Net als het eind van het boek, was de politieke situatie in Nederlands-Indië in deze tijd onzeker, met een strijdende onafhankelijksheidbeweging. De veranderende verhouding tussen de hoofdpersonen van het boek spiegelt de veranderingen in het land. Zodoende is het boek meer dan alleen een verhaal over twee jongens, het is symbolisch en heeft meer diepgang dan men in het begin vermoedt.
Het leest makkelijk weg, en ik ga zeker meer van Hella S. Haasse lezen. Dit boek staat op de 1001 lijst, waarschijnlijk omdat er een Engelse vertaling van is, want ik verwacht niet dat dit het beste boek van deze auteur is. De Engelse vertaling heet Forever a Stranger and Other Stories, wat de hoofdthema van het boek beter weergeeft.
Over discriminatie:
'Een panter is anders dan een aap,' zei Gerard, na een pauze, maar is een van de twee minder dan de ander? Dat vind je een idiote vraag, en je hebt gelijk. Blijf dat nou net zo idioot vinden, als het mensen betreft. Anders zijn - dat is gewoon. Iedereen is anders dan een ander. Ik ben ook anders dan jij. Maar minder of meer zijn door de kleur van je gezicht of door wat je vader is - dat is nonsens. Oeroeg is immers je vriend? Als hij zo is dat hij je vriend kan zijn - hoe kan hij dan ooit minder zijn dan jij, of een ander?'
Over heimwee naar het land van je geboorte:
een diepgeworteld gevoel van zaamhorigheid met het land waarin ik geboren en opgegroeid was. De jaren die ik in Holland had doorgebracht, hoe belangrijk ook, telden voor mij minder dan mijn jeugd en schooltijd ginds.
Als het waar is dat er voor ieder mens een landschap van de ziel bestaat, een bepaalde sfeer, een omgeving, die responsieve trillingen oproept in de verste schuilhoeken van zijn wezen, dan was - en is - mijn landschap het beeld van berghellingen in de Preanger. Dit is zeker waar voor de auteur, maar ook voor veel expats voor een ander land, en als expat spreekt dat me aan.
Knap hoe gehecht je kunt worden aan een paar fictieve personae in zo'n kort boek als dit. Op de oppervlakte gaat het over een jongensvriendschap tussen de zoon van de administrateur van een theeplantage en de zoon van een van de inheemse families die daar werken. Door omstandigheden haast als broers samen opgroeiend, samen lerend, samen ontdekkend, de Europese ik-figuur realiseert zich niet dat de samenleving het onmogelijk maakt om zo door te gaan. Achteraf gezien beseft hij dat zijn Indische vriend, Oeroeg, tussen twee culturen opgroeidde en wel bewust was van de onderhuidse problemen die dat bracht; in Nederlands-Indië (de huidige Indonesië) van die tijd leefden kinderen van Indisch-Europese ouders of gewesterniseerde Indische kinderen tussen twee werelden, niet geheel geaccepteerd door de een of de andere. Vanwege dit spanningsveld was het haast onmogelijk dat de vriendschap stand zou kunnen houden, en inderdaad werden de jongens steeds verder uit elkaar gedreven.
Net als het eind van het boek, was de politieke situatie in Nederlands-Indië in deze tijd onzeker, met een strijdende onafhankelijksheidbeweging. De veranderende verhouding tussen de hoofdpersonen van het boek spiegelt de veranderingen in het land. Zodoende is het boek meer dan alleen een verhaal over twee jongens, het is symbolisch en heeft meer diepgang dan men in het begin vermoedt.
Het leest makkelijk weg, en ik ga zeker meer van Hella S. Haasse lezen. Dit boek staat op de 1001 lijst, waarschijnlijk omdat er een Engelse vertaling van is, want ik verwacht niet dat dit het beste boek van deze auteur is. De Engelse vertaling heet Forever a Stranger and Other Stories, wat de hoofdthema van het boek beter weergeeft.
Over discriminatie:
'Een panter is anders dan een aap,' zei Gerard, na een pauze, maar is een van de twee minder dan de ander? Dat vind je een idiote vraag, en je hebt gelijk. Blijf dat nou net zo idioot vinden, als het mensen betreft. Anders zijn - dat is gewoon. Iedereen is anders dan een ander. Ik ben ook anders dan jij. Maar minder of meer zijn door de kleur van je gezicht of door wat je vader is - dat is nonsens. Oeroeg is immers je vriend? Als hij zo is dat hij je vriend kan zijn - hoe kan hij dan ooit minder zijn dan jij, of een ander?'
Over heimwee naar het land van je geboorte:
een diepgeworteld gevoel van zaamhorigheid met het land waarin ik geboren en opgegroeid was. De jaren die ik in Holland had doorgebracht, hoe belangrijk ook, telden voor mij minder dan mijn jeugd en schooltijd ginds.
Als het waar is dat er voor ieder mens een landschap van de ziel bestaat, een bepaalde sfeer, een omgeving, die responsieve trillingen oproept in de verste schuilhoeken van zijn wezen, dan was - en is - mijn landschap het beeld van berghellingen in de Preanger. Dit is zeker waar voor de auteur, maar ook voor veel expats voor een ander land, en als expat spreekt dat me aan.
