Βρισκόμαστε κάπου στη Λατινική Αμερική, σε μια χώρα φανταστική που θα μπορούσε να είναι αληθινή, και παρακολουθούμε τη ζωή και τις περιπέτειες κάποιων προσώπων φανταστικών που θα μπορούσαν να είναι αληθινά. Ο δον Εμμανουέλ, άνθρωπος μεγαλόκαρδος και χωρατατζής, αψηφά τους κανόνες της αριστοκρατίας και κάνει παρέα με τους φτωχούς χωρικούς. Η δόνια Κονστάντσα, σύζυγος πλούσιου γαιοκτήμονα, ξεφυλλίζει βαριεστημένα παλιά περιοδικά μόδας. Ο στρατηγός Φουέρτε με τα ιπποτικά του πιστεύω πέφτει θύμα των ανταρτών. Η Ρεμέδιος, νέα, όμορφη και αποφασιστική, ηγείται με θάρρος της ομάδας των ανταρτών. Ο Αουρέλιο, πιστός στις παραδόσεις των Ινδιάνων, είναι αποφασισμένος να εκδικηθεί το στρατό για το θάνατο της κόρης του. Η Παρλαντσίνα κι ο Φεντερίκο ερωτεύονται και η αγάπη τους φαίνεται ικανή να νικήσει ακόμα και το θάνατο. Αυτοί είναι μερικοί μόνο από τους απολαυστικούς ήρωες του ανεξάντλητου Λουί ντε Μπερνιέρ και το βιβλίο αυτό είναι το πρώτο μέρος της λατινικοαμερικάνικης τριλογίας του. Ένα βιβλίο που κινείται ανάμεσα στο τραγικό και στο γελοίο, στο σοβαρό και στο κωμικό, την πολιτική σάτιρα και το μαγικό ρεαλισμό. Ένα βιβλίο "ζουμερό και τροπικό, γεμάτο από τα χρώματα της Λατινικής Αμερικής".

Το βούτηξα από το σπίτι του ιδιοκτήτη και θα επιστραφεί όταν το τελειώσω

Τελικά το διάβασα κι εγώ τρίτος στη σειρά. Το Λουί Ντε Μπερνιερ τον ήξερα από το Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλλι που μου είχε αρέσει πολύ, αλλά αυτό το βιβλίο τα σπάει. Όπως πληροφορήθηκα από την τελευταία σελίδα αλλά και από την έρευνα στο Goodreads είναι το πρώτο μίας τριλογίας της Λατινικής Αμερικής και ο κανονικός του τίτλος είναι ο πόλεμος για τα απόκρυφα του Δον Εμμανουέλ. Εδώ είναι και η μοναδική μου ένσταση στο βιβλίο αφού ναι μεν η αρχική αφορμή είναι το που θα πλένει τα παπάρια του ο Δον Εμμανουέλ αλλά σε αυτό το βιβλίο είναι μάλλον ένας από τους δευτερέυοντες χαρακτήρες με μικρή συμμετοχή στη δράση. Και τι δράση!

450 σελίδες ασταμάτητης λατινοαμερικάνικης δράσης. Μία χώρα της Λατινικής Αμερικής (μάλλον όχι κάποια από τις υπάρχουσες), ζει και πορεύεται με τρόπο αντίστοιχο όλων των υπολοίπων. Με φεουδαρχική ολιγαρχία που προέρχεται από τους Ευρωπαίους αριστοκράτες, με πάμφτωχους εργάτες, με Ινδιάνους και φυλές της ζούγκλας απομονωμένους και εκδιωγμένους, με έναν ηλίθιο Πρόεδρο και οικονομικό έλεγχο από τις ΗΠΑ, με υπηρεσίες της CIA μπλεγμένες με λαθρεμπόριο όπλων και κόκας και με έναν ανίκανο , επικίνδυνο, διεφθαρμένο και ανεξέλεγκτο στρατό ο οποίος βασανίζει και τρομοκρατεί και σχεδιάζει πραξικοπήματα. Εννοείται φυσικά και με δεκάδες διαφορετικά κινήματα κομμουνιστών και ανταρτών που δρουν στα βουνά και αποτελούν τους μόνιμους τρομοκράτες στους οποίους το επίσημο κράτος βρίσκει το άλλοθι για τα πάντα. Δε λείπει βέβαια ούτε η Καθολική Εκκλησία, αλλά ούτε και οι παγανιστικές προλήψεις και δεισιδαιμονίες των ανθρώπων, αλλά ούτε και οι δοξασίες των Ινδιάνων, τα πνεύματα που ζουν ανάμεσά μας, τα μεταφυσικά φαινόμενα αλλά και τα έντονα φυσικά φαινόμενα των Τροπικών και των Άνδεων .

Η υπόθεση δεν είναι εύκολο να σχηματοποιηθεί. Εν ολίγοις ένα χωριό ανάμεσα στη Σαβάνα, τη ζούγκλα και τα βουνά, το Τσιριγκουανά γίνεται στόχος ενός βίαιου και απάνθρωπου στρατιωτικού και οδηγεί τους κατοίκους στην άμυνα και τη σύμπραξη με τους αντάρτες των κοντινών βουνών χωρίς όμως ξεκάθαρους ιδεολογικούς στόχους. Μετά τη νικηφόρα μάχη τους αποφασίζουν για να σωθούν από την ολομέτωπη επίθεση του στρατού να αποχωρήσουν όλοι προ μία καινούργια περιοχή πάνω από τις Άνδεις. Ο ανθρωπιστής, φιλόζωος, εντομολόγος και ευσυνείδητος σταρτηγός στον οποίο είχαν χαρίσει τη ζωή και τον απελευθέρωσαν μετά τη μάχη έχοντας γεμίσει αμφιβολίες από τις περιγραφές των χωρικών και των επαναστατών για τη συμπεριφορά του στρατού, πείθεται όταν κατά λάθος πέφτει θύμα των απίστευτων μυστικών βασανιστηρίων μία ειδικής υπηρεσίας που έχουν συστήσει οι αρχηγοί των τριών σωμάτων ασφαλείας και οι οποία υποτίθεται ότι κηνυγάει τους αντιφρονούντες αλλά τελικώς απλώς βγάζει από τον εαυτό των ανθρώπων που τη διαχειρίζονται απλώς τη χειροτερη του πλευρά δημιουργώντας αμέτρητα θύματα και εξαφανισμένους. Οι πρόσφυγες θα βρουν τελικά ανάμεσα στις Άνδεις μία αρχαία πόλη των ίνκας σε μία κοιλάδα- τη δική τους Εδέμ - όπου θα εγκλατασταθούν μόνιμα, ενώ ο στρατηγός θα εκδικηθεί τους επίορκους και διεφθαρμένους στρατηγούς που με βασανιστήρια δυναστεύουν το λαό και ετοιμάζονται να ανατρέψουν τον Πρόεδρο σκοτώνοντάς τους στη σκηνοθετημένη δική του κηδεία και φεύγει κι αυτός στη ζούγκλα για να μελετήσει τα ζώα.

200 και πλέον χρόνια λατινοαμερικάνικης ιστορίας παρουσιάζονται με ισοπεδωτικό χιούμορ, απίστευτη έως αφελή απλότητα και σατιρίζονται όλα - μα όλα- τα στερεότυπα (που μάλλον έχουν λόγο που έχουν γίνει στερεότυπα) των "δημοκρατιών" της Λατινικής Αμερικής. Κανείς δεν ξεφεύγει από την κριτική ματιά του συγγραφέα. Ούτε οι ντόπιοι ολιγάρχες, ούτε οι "δημοκρατικά" εκλεγμένοι άρχοντες, ούτε ο στρατός και ο ρόλος του, ούτε οι αντάρτες κομμουνιστές που διασπώνται συνεχώς και καταλήγουν να μάχονται ο ένας τον άλλο, ούτε οι ξένες δυνάμεις και η συμβολή τους ή η συμμετοχή τους.

Δύο ξεκαρδιστικά επεισόδια δείχνουν την κριτική ματι'ά απέναντι και στη γενέτειρα του συγγραφέα τη Μεγάλη Βρεταννία. Το πρώτο είναι όταν εξαφανίζεται μυστυριωδώς ανάμεσα στους χιλιάδες εξαφανισμένους του στρατιωτικού καθεστώτος - κατά λάθος πάλι- η κόρη του Νορβηγού πρέσβη και ακολουθεί μία περίοδος έντονης διεθνούς ανησυχίας και συνεχών διπλωματικών διαβημάτων από όλες τις αναπτυγμένες χώρες του κόσμου , πλην της Μεγάλης Βρεταννίας που όπως πάντα είναι απούσα και αδιάφορη.

Το δεύτερο επεισόδιο δείχνει το μεγαλείο της φαντασίας του συγγραφέα και αποτελεί κορυφαία στιγμή του βιβλίου. Ο Πρόεδρος αγωνιά για τη δημοφιλία και την επανεκλογή και πρέπει να αποπροσανατολίσει τον κόσμο από τη δεινή οικονομική κρίση, τον πληθωρισμό, το τεράστιο χρέος της χώρας και την καταστροφή της βιομηχανίας και της γεωργίας - σας θυμίζει κάτι αυτό; Ψάχνει λοιπόν έναν εξωτερικό εχθρό και ανακαλύπτει στα βιβλία της ιστορίας ότι μία βραχονησίδα - Το νησί των Γουρουνιών- στον Ειρηνικό ωκεανό , ακατοίκητη πια, είχε καταληφθεί πριν από 400 χρόνια από πειρατές για λογαριασμό του Βρεταννικού Στέμματος. Κηρύσσει λοιπόν τον πόλεμο για την ανακατάληψη του νησιού , ξεκινάει μία τεράστια και δαπανηρή στρατιωτική επιχείρηση με μεγάλες απώλειες - όλες από ανικανότητα και όχι από εχθροπραξίες - , καταστρέφει με το Ναυτικό και την Αεροπορία το ακατοίκητο νησί, κάνει απόβαση από δύο διαφορετικές μεριές, τα δύο τμήματα δίνουν μάχη μεταξύ τους όταν συναντιούνται στο κέντρο του νησιού και τελικά ανακοινώνουν την κατάληψη του νησιού δίνοντας σε ένα ερημίτη ναυαγό που έχει μείνει εκεί μία σημαία της πατρίδας. Η νίκη πανηγυρίζεται έξαλλα στο εσωτερικό της χώρας, ο πρόεδρος επανεκλέγεται έχοντας νικήσει έναν πόλεμο με τη Μεγάλη Βρεταννία και οι στρατιωτικοί νευριάζουν που αυτοί που διεξήγαγαν με τόσες απώλειες και κίνδυνο τον πόλεμο καρπώνονται τα εύσημα λιγότερο. Φυσικά η Μεγάλη Βρεταννία δεν πήρε ποτέ χαμπάρι ότι κάποιος της κήρυξε τον πόλεμο γιατί στο νησί είχαν δώσει πλέον άλλο όνομα και δεν ήξεραν ποιο είναι.

Ο ντε Μπερνιέρ είναι μάστορας στη γραφή και το μεγάλο του ατού είναι η οξύνοια, η εκπληκτική εκλαϊκευση σε επίπεδο μύθου ακόμα και των σημαντικότερων κονωνικών, πολιτικών φιλοσοφικών, επιστημονικών ζητημάτων με απίστευτο χιούμορ και μία διαρκώς ειρωνική ματιά. Θα επιδιώξω να διαβάσω και τα άλλα της τριλογίας.

~~~~~ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ ~~~~~
Καλωσήρθες στο BookCrossing! Γράψε αν θες ένα μικρό σχόλιο για το πού και πώς βρήκες το βιβλίο. Δεν χρειάζεται να γραφτείς στο site για να γράψεις σχόλιο παρακάτω - μπορείς να παραμείνεις ανώνυμος!
Διάβασε το βιβλίο, αν θέλεις, και μετά βοήθησέ το να συνεχίσει το ταξίδι του αφήνοντάς το κάπου (σε ένα παγκάκι, σε έναν τηλεφωνικό θάλαμο, στο προαύλιο του σχολείου, στο τραπεζάκι μιας καφετέριας, κλπ.) για να το βρει κάποιος όπως το βρήκες κι εσύ. Μπορείς ακόμη να το χαρίσεις σε κάποιον φίλο σου!
Μπορείς να συναντήσεις άλλους Έλληνες BookCrossers στο Ελληνικό Φόρουμ του site για να σου εξηγήσουν ό,τι χρειάζεσαι να ξέρεις. Επίσης μπορείς να ρίξεις μια ματιά στον Ταξιδιωτικό Οδηγό BookCrossing και στο Ελληνικό Bookrossing wiki που θα σου λύσουν κάποιες απορίες για τη λειτουργία του site.

Για να αφήσεις σχόλιο (αρχικά να με ενημερώσεις ότι βρήκες το βιβλίο!), γράψε (επάνω αριστερά στο "Enter a BCID") τον κωδικό αριθμό που βρίσκεται στην ετικέτα μέσα στο βιβλίο, και πάτα "Go".
Ευχαριστώ, και καλή ανάγνωση!
Καλό ταξίδι βιβλιαράκι!



~~~~~ FOR THE NEXT READER ~~~~~
Welcome to BookCrossing! Write if you want a short entry about how and where you found this book. You don’t have to register to this site to do so, you can remain anonymous.
Read the book if you wish and then help it continue its trip by leaving it in a public place (a bench, a coffee-shop table, a phone booth etc) for someone to find it the same way you did. You may even give it to a friend to read!